Ortadoğunun vazgeçilmez besin deposu Sade Yağ faydaları nelerdir ?

Sadeyağ eski medeniyetlerden bu yana kullanılagelen sağlıklı yağlardandır. Ghee olarak da bilinen sadeyağ tereyağından elde edilir. Bilindiği gibi tereyağının doymuş yağ içeriği hayli yüksektir ve damar tıkayıcı etkilerinden dolayı sıklıkla tüketimi tavsiye edilmez, diyet listelerinde bir tatlı kaşığı ölçüde yer alır. Sadeyağ ile yapılan çalışmalar diyetin %5-10 oranında sadeyağ içermesinin kan kolesterol ve trigliserit düzeylerini etkilemediğini ortaya koymuştur.

 %5-10 oranında sadeyağ,  günlük yaklaşık 1 yemek kaşığına karşılık gelmektedir. Sadeyağ ile yapılan bir başka çalışma, sadeyağ kullanımının karaciğer mikrozomlarında kolesterol biyosentezinden sorumlu olan HMGCoA redüktaz aktivitesini etkilemediğini işaret etmektedir. Bu da özetle,  kolesterolü yükseltmediği anlamına gelmektedir. Yine de şu noktayı eklemeden geçmeyelim,  genetik olarak kardiyovasküler hastalıklara predispozisyonu olan deney hayvanlarında bahsettiklerimin tam tersi bulunmuştur. Bu, eğer genetik olarak kalp ve damar hastalıklarına yatkınlığınız varsa sadeyağ da kullansanız kan kolesterol ve trigliserit düzeyleriniz yüksebilir demektir.

SADEYAĞ NASIL YAPILIR? Sadeyağın yapımı çok basittir.

En az 1-1.5 kilo tuzsuz tereyağı,  münkünse,  çelik tencerede çok kısık ateşte sadece köpüklendirilir. Bu işlem esnasında yağı yakmamaya, sıcaklığı ani arttırmamaya özen gösterilmelidir. Aksi taktirde yağınız sağlıklı bir yağ yerine trans yağa dönüşür. Köpüklendirme işlemi 15-20 dakika sürmelidir. Tereyağının üzerine çıkan köpükler tek tek temizlenir. En son aşamada tereyağı köpük üretmez,  altın sarısı renkte ve zeytinyağı kıvamında bir yağ edilir. İşte bu sadeyağ yani gheedir. Gheenin içinde partikül kalmaması dayanıklılığı açısından önemlidir, son bir defa ince bir tülbentten süzdürülür. Ghee oda sıcaklığında bozulmaz, dolapta ise hiçbir zaman tam olarak donmaz.  Tereyağ tadında bir sıvı yağ gibidir.

SADEYAĞIN ÖZELLİKLERİ

1. Dumanlanma noktası 252 derecedir. Bu demek oluyor ki her tür pişirme işlemine uygun, yanmayan bir yağdır.
2. Besleyici değeri yüksektir.
3. Kazein ve laktoz gibi allerjen proteinlerden temizlenmiştir. İntoleransı olanlar rahatlıkla tüketebilir.
4. Raf ömrü yoktur denilebilir. Doğru hazırlanırsa yüz yıla kadar dayanıklılık gösterir.
5. Yağda eriyen A ve E vitaminleri bakımından çok zengindir.
6. Spor yapanlarda kullanımı uygundur. Orta zincirli yağ asitleri bakımından zengindir. Bu yağlar karaciğerde doğrudan absorbe edilir ve enerji olarak kullanılır. Yani bu yağ vücutta depolanmaz.
7. Mideye ve barsağa çok faydalıdır. Barsaklara olan faydası içeriğindeki kısa zincirli yağ asidi olan bütirik asit ile ilgilidir. Bütirik asit hücre duvarını desteklemekte ve anti kanser etkiler sergilemektedir.  Bunun yanısıra obeziteden tutun da metabolik sendrom ve kolon kanseri gibi pek çok hastalıkta olumlu etkileri ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır.